Programın Detayları

Giriş

Küreselleşme ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, bireylerin sadece kendi dillerinde değil, aynı zamanda farklı dillerde de etkili bir şekilde iletişim kurmalarını zorunlu hâle getirmektedir. Günümüzde yabancı dil öğrenimi, bireysel bir hedef olmaktan çıkmış; kültürel etkileşimi, akademik başarıyı ve mesleki gelişimi destekleyen temel bir araç hâline gelmiştir.

Bu doğrultuda, yabancı dil öğretimi programları yalnızca dilsel yeterlik kazandırmayı değil aynı zamanda bireylerin kültürel farkındalıklarını artırmayı ve yaşam boyu öğrenme becerilerini geliştirmeyi amaçlayan dinamik bir yapıyı hedeflemektedir.

Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi aracılığıyla yürüttüğü yurt dışı yükseköğretim faaliyetleriyle, 40 yılı aşkın süredir Avrupa başta olmak üzere 40’tan fazla ülkede Türk vatandaşlarına, Türk kökenli bireylere ve farklı ülke vatandaşlarına eğitim olanağı sunmaktadır. Bu süreçte yalnızca akademik bilgi aktarımıyla sınırlı kalınmamış; Türk dili ve kültürünün yaşatılması, yeni kuşaklara aktarılması ve kültürel aidiyetin güçlendirilmesi de temel hedefler arasında yer almıştır.

Türk Dili ve Kültürü programı, yalnızca Türk kökenli bireyleri değil aynı zamanda Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenmek isteyen geniş bir öğrenci kitlesini hedeflemektedir. A1, A2, B1, B2 ve C1 düzeylerinde kapsamlı bir Türkçe hazırlık eğitimi sunan program, öğrencilerin dilsel yeterlikleri sistemli bir şekilde geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Hazırlık eğitimini tamamlayan öğrenciler, iki yıllık ön lisans programına geçerek Türk dili, Türk kültürü ve Türk toplum yaşamına ilişkin kapsamlı bir öğretim sürecine dâhil olurlar. Bu programda; dil becerilerinin ileri düzeyde geliştirilmesine yönelik derslerin yanı sıra Türk edebiyatı, coğrafyası, kültürel değerleri, Türk toplum yapısı ve yaşamı gibi alanlarda içerikler sunulmaktadır.

Bu bütünleşik model sayesinde program, yalnızca dil öğretimiyle sınırlı kalmayıp öğrencilerin Türk kültürünü çok yönlü ve bağlamsal olarak tanımalarına olanak sağlamaktadır. Böylece öğrencilerin, dilin yapısal boyutlarını öğrenmenin ötesine geçerek Türk toplumuna dair kapsamlı bir bakış açısı kazanmaları ve akademik yaşamlarına daha donanımlı bir şekilde devam etmeleri hedeflenmektedir.

Anadolu Üniversitesinin güçlü dijital altyapısı, uzaktan öğretim deneyimi ve yurt dışı eğitim organizasyonlarındaki kurumsal birikimi sayesinde programın sürdürülebilirliği ve akademik kalitesi güvence altındadır.

Programın Genel Amaçları

Türkçe Hazırlık Programı, Avrupa Konseyi tarafından yayımlanan “Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi (D-AOÖÇ)” esas alınarak hazırlanmıştır. Bu çerçevede Türkçe öğretimi, A1–A2 (Temel Kullanıcı), B1–B2 (Bağımsız Kullanıcı) ve C1 (Yetkin Kullanıcı) düzeylerini kapsayacak biçimde yapılandırılmıştır.

Program, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bireylerin iletişimsel yeterliklerini, dilsel farkındalıklarını ve kültürel etkileşim becerilerini geliştirmeyi hedeflemektedir. Katılımcıların, günlük yaşamda karşılaşabilecekleri durumlarda Türkçeyi etkili bir biçimde kullanabilmeleri; temel dil becerilerini (dinleme, konuşma, okuma, yazma) bütüncül bir yaklaşımla geliştirmeleri amaçlanmaktadır.

Program, D-AOÖÇ’nin genel amaçları ve temel ilkelerine uygun olarak hazırlanmış olup öğrencilerin sadece dilsel yeterlik değil aynı zamanda kültürel duyarlılık, iletişimde açıklık ve toplumsal uyum becerilerini de desteklemektedir. Bu çerçeve doğrultusunda, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bireylerin iletişimsel, dil bilgisel, toplumsal ve kültürlerarası yeterliklerini kademeli biçimde geliştirmeyi hedeflemektedir.

Programın içeriği, D-AOÖÇ’de belirtilen düzey tanımları esas alınarak A1, A2, B1, B2 ve C1 aşamalarına göre yapılandırılmıştır:

Temel Kullanıcı

• A1: Somut ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla, bilinen günlük ifadeleri ve oldukça basit cümleleri anlayıp kullanabilir. Kendini ya da başkalarını tanıtabilir, kendileri hakkında (örneğin; nerede oturdukları, kimleri tanıdıkları ve nelere sahip oldukları) sorular yöneltebilir ve sorulan benzeri soruları yanıtlayabilir. Karşısındaki kişiler yavaş ve anlaşılır bir biçimde konuşuyor ve de yardımcı oluyorlarsa, onlarla basit yollardan anlaşabilir.
• A2: Kişisel, aile, alışveriş, iş ve yakın çevre ile ilgili konularda sık kullanılan ifadeleri/deyimleri ve cümleleri anlayabilir. Bilinen, alışılmış konularla ilgili doğrudan bilgi alışverişi söz konusu olduğunda basit düzeyde iletişim kurabilir. Geçmişi, eğitimi, çevresi ve gereksinimleri hakkında bilgi verebilir ve anlık gereksinimlerini karşılayabilir.

Bağımsız Kullanıcı

• B1: Öğrenilen dilin konuşulduğu ülkeye yaptığı yolculuklarda karşılaşılabilecek çoğu zorlukların üstesinden gelebilir. Açık ve anlaşılır bir dille konuşulduğunda iş, okul, boş zaman etkinlikleri vb. bilinen konularda konuşmanın ana hatlarını anlayabilir. Bildiği ya da ilgi duyduğu konularda kendini basit ancak bağlantılı fikirlerle ifade edebilir. Yaşadığı olaylar ve deneyimleri hakkında bilgi verebilir; hayal, beklenti, amaç ve hedeflerini anlatabilir, görüşlerini ve planlarını temel gerekçeleriyle açıklayabilir.
• B2: Soyut ve somut konular içeren metinlerin içeriğini ana hatlarıyla kavrayabilir; kendi uzmanlık alanındaki tartışmaları anlayabilir. Çok zorlanmadan, belli ölçüde akıcı ve doğal bir dil kullanarak ana dilli konuşurlarıyla iletişim kurabilir. Farklı konularda ayrıntılı ve anlaşılır bir şekilde kendini ifade edebilir, güncel bir konuda görüşünü belirtebilir ve bir konunun olumlu ve olumsuz yönlerine değinebilir.

Yetkin Kullanıcı

• C1: Farklı yapılarda uzun ve karmaşık metinleri anlayabilir ve metin içinde yer alan dolaylı anlatımları ve imaları kavrayabilir. Fazla zorlamadan kendini doğru sözcük ve ifadelerle anında ve akıcı bir dille ifade edebilir. Dili, toplumsal, mesleki ve akademik amaçlar doğrultusunda etkin ve esnek bir şekilde kullanabilir. Karmaşık konularda görüşlerini açık, düzenli ve ayrıntılı biçimde belirtebilir. Bu sırada çeşitli dilsel araçları uygun şekilde kullanarak metinleri birbirine bağlayabilir.

Türkçe Hazırlık Programı

Türkçe hazırlık programında modüler sistem uygulanmaktadır. Her modül, bir dil düzeyini kapsar. Öğrenciler, bulundukları düzeyi başarıyla tamamladıklarında bir üst düzeye geçer.

Program Süresi

Türkçe hazırlık programı, bir akademik yıl içinde tamamlanacak şekilde planlanmıştır. Programdaki her bir düzey toplam sekiz (8) haftadan oluşur ve yedi (7) haftası ders süreci, bir (1) haftası ise sınav haftası olarak uygulanır. Programa yeni kaydolmuş ve Türkçesi yetersiz olan öğrenci, Türkçesini “Türkçe Hazırlık Programı”nda bir (1) akademik yıl içerisinde yeterli düzeye çıkarmakla yükümlüdür.

Öğretim Platformu

Türkçe hazırlık programı, https://turkish.anadolu.edu.tr/ adresinden erişilebilen çevrim içi öğretim platformu üzerinden yürütülecektir. Platformda tüm dil becerilerine yönelik zengin ve bütünleşik içerikler sunularak öğrencilerin okuma, dinleme, yazma ve konuşma becerilerini eş zamanlı geliştirmeleri hedeflenmektedir.

Öğrenciler, bu platform üzerinden ders kitaplarına, canlı derslere, bireysel çalışma materyallerine, video derslere, etkileşimli etkinliklere ve konu özetlerine erişebilecektir. Ayrıca platform, öğrencilerin Türk kültürünü tanımalarına olanak sağlayarak dil öğrenimini kültürel bir bağlam içinde geliştirmelerini sağlayacaktır. Bu bütünsel yapı sayesinde öğrenciler hem dil becerilerini pekiştirme hem de Türkçeyi kültürel derinliğiyle birlikte öğrenme fırsatı elde edecektir.

Program kapsamında uygulanacak ara sınav ve final sınavları da aynı çevrim içi platform üzerinden gerçekleştirilecektir. Böylelikle öğrencilerin öğrenme, tekrar ve değerlendirme süreçleri tek bir bütünleşik yapı içinde gerçekleşecektir.

Kullanılan Materyaller

Program süresince tüm düzeylerde, Anadolu Üniversitesi Uluslararası Öğrenciler için Türkçe ders kitabı kullanılır. Ders kitabı yedi üniteden ve her ünite üç bölümden oluşur.

Ders kitabını desteklemek amacıyla her ünitenin temasıyla uyumlu içerikler bulunmaktadır. Bu içerikler:

Video Dersler

Her ünitede yer alan video dersler, konuları sade, anlaşılır ve öğretici bir biçimde sunmak üzere hazırlanmıştır. Öğrenciler bu derslere zaman ve mekân sınırlaması olmaksızın erişebilir ve kendi öğrenme hızlarına uygun şekilde takip edebilir.

Video ders içerikleri; kelime öğretimi, dil bilgisi yapılarına yönelik açıklamalar ve uygulamalı örneklerle zenginleştirilmiş anlatımlar içerecek biçimde tasarlanmıştır. Bu sayede öğrenciler, ünite kazanımlarını görsel ve işitsel desteklerle pekiştirerek kalıcı bir öğrenme deneyimi yaşar.

Neler Öğrendik?

Bu bölüm öğrencilere, ilgili ünitede işlenen konuları gözden geçirmelerini sağlayan bir tekrar alanı sunar. Ünite boyunca ele alınan konular; video, infografik vb. görsel-işitsel materyaller aracılığıyla yeniden açıklanır. Bu kapsamda öğrenciler öğrendiklerini pekiştirir, ihtiyaç duydukları noktaları geri dönüp inceleme fırsatı bulur ve kendi öğrenme süreçlerini daha etkili biçimde yönetebilirler.

Şimdi Sıra Bende!

Öğrencilere öğrendiklerini pekiştirme olanağı sağlayan bu bölümde, ünitelerde yer alan dil bilgisi ve sözcük bilgisine yönelik; sürükle-bırak, eşleştirme, boşluk doldurma vb. etkileşimli etkinlikler bulunur. Öğrenciler bu etkinlikler sayesinde kendi öğrenmelerini kontrol etme fırsatı yakalar.

Yaşama Dair

Günlük yaşamdan alınmış diyaloglar, kültürel durumlar ve gerçek hayatla ilişkili örnekler bu bölümde sunulur. Amaç, öğrencilere öğrendikleri dili gerçek yaşam bağlamlarında nasıl kullanabileceklerini göstermektir. Bu bölümde temayla uyumlu içerikler bulunmaktadır.

Kültür Köşesi

Bu bölümde Türkiye’nin gelenekleri, toplumsal yapısı, yemek kültürü, bayramlar vb. kültürel değerleri içeren videolarla öğrencilerin yalnızca dili değil aynı zamanda Türk kültürünü de anlamaları hedeflenmektedir.

Ölçme ve Değerlendirme

Her düzeyde öğrencilerin öğrenme süreçlerini izlemek ve ilerlemelerini desteklemek amacıyla ara sınav ve düzey bitirme sınavı (DBS) uygulanır. Öğrencinin başarı notu, ara sınavdan elde edilen %30 ve düzey bitirme sınavından elde edilen %70’lik katkılar doğrultusunda hesaplanır.

Ara sınav, kısa sınavlar ile öğretim platformunda yer alan içeriklerin tamamlanma durumuna dayalı olarak değerlendirilir. Bir üst düzeye geçişte öğrencinin başarı notu esas alınır. Düzey sonunda başarılı olamayan öğrenci, başarısız olduğu düzeyi tekrar eder.

Belgelendirme

Türkçe hazırlık programını B2 düzeyinde başarıyla tamamlayan öğrenciler, dilde bağımsız kullanıcı yeterliğine ulaşmış kabul edilirler. D-AOÖÇ ölçütlerine göre B2 düzeyi; öğrencinin karmaşık metinlerdeki ana fikirleri anlayabilmesini, sosyal ve akademik ortamlarda akıcı şekilde iletişim kurabilmesini ve düşüncelerini açık biçimde ifade edebilmesini içerir. Bu yeterliğe ulaşan öğrenciler, ön lisans programına başlamaya hak kazanırlar.

Anadolu Türkçe Yeterlik Sertifikası almak isteyen öğrencilerin ise öğretim platformunda sunulan C1 düzeyine devam ederek bu düzeyi de başarıyla tamamlamaları gerekmektedir. C1 düzeyini başarıyla tamamlayan öğrenciler kazanmış oldukları Anadolu Türkçe Yeterlik Sertifikasını akademik eğitimlerinde ve profesyonel çalışmalarında kullanabilirler.