Klinik Psikolog Beyhan Budak’tan Dikkat ve Odaklanma İpuçları 2. Bölüm - TRT EBA

Motivasyon, hayatımızda gerçekleştirmek istediğimiz değişikliklerin ilk adımını atmamızı sağlayan önemli bir güdüdür. Hepimizin bulunduğu bir nokta ve olmak istediği bir yer vardır. Daha iyi bir okul, meslek, yaşam biçimi ya da kötü alışkanlıklardan kurtulmak gibi hedeflerimiz, motivasyon sayesinde ilk kıvılcımı bulur.

Ancak motivasyon her zaman aynı şekilde ortaya çıkmaz. Bazı insanlar için motivasyon, hedeflerini düşünürken başlar ve onları harekete geçirir. Bazıları ise ancak düzenli olarak çalışıp küçük sonuçlar aldıkça motive olabilir. Yani motivasyon, kişilik yapısına göre değişiklik gösterir. Bu nedenle motivasyonun gelmesini beklemek yerine adım atmak, zamanla motivasyonu da beraberinde getirebilir.

Burada önemli bir yanlış inanış vardır: “Bir işi başarabilmek için her zaman motive olmam gerekir.” Oysa bu doğru değildir. Motivasyon başlangıçta işleri kolaylaştırsa da zamanla azalır. Sadece motivasyona dayalı bir çalışma sistemi, motivasyon düştüğünde yarıda bırakılmaya mahkûmdur. Başarılı insanların deneyimleri incelendiğinde, onların da çoğu zaman yüksek motivasyona sahip olmadıkları, ancak buna rağmen çalışmaya devam ettikleri görülür. Bazen hiç istemeseniz de yapmanız gerekeni bilmek ve uygulamak gerekir.

Motivasyonun iniş çıkışlarını anlamak için “hayal kırıklığı vadisi” kavramı önemlidir. İnsan, tıpkı bir çiftçi gibi önce tohum eker, toprağı sular, bakım yapar. Fakat hemen ürün alamaz. İlk başta emek fazladır, ödül ise azdır. Bu noktada birçok kişi vazgeçer. Oysa sabır ve düzenli emekle tohumlar yeşerir, karşılık fazlasıyla gelir. Hayatta da aynı durum geçerlidir: Yolun başında çaba büyük, sonuç küçük olabilir; ama devam edenler en büyük ödülü alır.

Motivasyonun düştüğü dönemlerde yapılması gereken, yola çıkış nedenini hatırlamaktır. Başlangıçta hayallerimiz çok canlıdır, fakat zamanla sıradan görevlerin arasında unutulur. Bu nedenle hedefleri görünür kılmak, küçük notlar, semboller veya görsellerle kendimize hatırlatmak faydalı olur. Bu basit yöntem, motivasyonu yeniden ateşleyebilir.

Son olarak, motivasyonu sürdürülebilir kılmanın bir şartı da aşırı yüklenmeden kaçınmaktır. Bir anda çok fazla işe girişmek, kısa sürede yorulmaya ve “Ben yapamıyorum” inancına yol açar. Oysa kaldırabileceğimiz kadar yük almak, üzerine az bir fazlasını eklemek ve düzenli şekilde ilerlemek çok daha sağlıklıdır.

Özetle, motivasyon başarı yolunda gerekli bir ilk adım olsa da tek başına yeterli değildir. Asıl sonuçlara ulaştıran şey, sabır, düzenli emek ve sürdürülebilir bir tempodur. Motivasyon düştüğünde ise hatırlamamız gereken en önemli nokta şudur: Neden başladığını unutma.